Nog niet ontslagen? Dat kan snel gebeuren
Geplaatst op: 15-09-2019, 12:29:18
Vanaf volgend jaar wordt het zowel makkelijker als goedkoper om personeel te ontslaan. Een gevolg van de Wet Arbeidsmarkt in Balans, die op 1 januari 2020 in werking treedt. Worden werknemers volgend jaar massaal op straat gezet?
„Nou, als ik een werkgever was zou ik zeker overwegen nog even te wachten met ontslag, als dat mogelijk is”, zegt Stefan Sagel, advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek en hoogleraar arbeidsrecht in Leiden. „Het is dat de economie goed draait en werkgevers hun mensen nu hard nodig hebben, maar in economisch mindere tijden gaan we dit zeker merken.”
Vanaf 1 januari mogen verschillende redenen om een arbeidscontract te beëindigen bij elkaar worden opgeteld: aan de verschillende redenen tot ontslag wordt de cumulatiegrond toegevoegd. Denk aan disfunctioneren (grond D), een verstoorde arbeidsverhouding (grond E) of verwijtbaar handelen (Grond G). Gewetensbezwaren mogen niet meetellen.
Optellen
„Die drie ontslaggronden gaan vaak hand in hand”, zegt Sagel. „Iemand functioneert niet lekker, en dat vindt de baas natuurlijk niet leuk. Dus de relatie lijdt eronder. Het werk wordt minder leuk, dus de werknemer komt af en toe te laat. Dan heb je al drie gronden. Om iemand alleen te ontslaan op basis van disfunctioneren moet je een heel dossier opbouwen en verbetertrajecten uitvoeren. Als je dat niet op orde hebt, weigert de rechter ontslag. Dat wordt straks een stuk makkelijker.”
„Wij krijgen sinds een tijdje steeds meer vragen van werkgevers die willen weten of het slim is om nu al een ontslagprocedure te starten, of dat ze beter kunnen wachten. Ik verwacht dat dat richting 1 januari alleen maar meer zal worden”, zegt Pascal Besselink, arbeidsrechtjurist van juridisch dienstverlener DAS. Het kan overigens ook dat een ontslag na 2020 duurder uitpakt, waarschuwt Besselink. „De rechter kan besluiten dat iemand maximaal 150% van zijn transitievergoeding krijgt.”
Overigens konden voor 2015, toen de Wet Werk en Zekerheid in werking trad, ook meerdere ontslaggronden worden gecombineerd. Sindsdien kon slechts één grond worden gekozen. „Dat was behoorlijk rigide en leidde tot veel onzekerheid”, zegt Besselink.
„Destijds kon iemand wel op meerdere gronden worden ontslagen, maar was de vergoeding nog onbeperkt”, plaatst Sagel een kanttekening. „Nu krijgt iemand maximaal anderhalf keer de transitievergoeding. Ik verwacht dat veel werkgevers dat sowieso zullen bieden als ze van iemand af willen. Bij de rechter ga je toch niet meer krijgen, dus dan heeft een rechtsgang geen zin.”
Afwachten
Of rechters een ontslag op cumulatiegrond makkelijk zullen toekennen, wordt afwachten, zegt de hoogleraar. „Daar zijn rechters heel verschillend in. We gaan het zien.”
Niet alleen wordt het makkelijker om personeel te ontslaan, er hoeft vaak ook minder transitievergoeding te worden meegegeven. Iedere werknemer krijgt, ongeacht hoelang hij of zij in dienst is geweest, straks een derde maandsalaris per gewerkt jaar mee. Nu krijgt een werknemer een derde maandsalaris per gewerkt jaar voor de eerste tien jaar van de arbeidsovereenkomst, en voor jaren daarna een half maandsalaris. Halve jaren tellen ook mee.
Voor 50-plussers was er nog een extra regeling: zij kregen een heel maandsalaris per gewerkt jaar na hun 50e. Deze regeling zou al stoppen per 1 januari 2020.
Het ontslag van vooral oudere werknemers die lang in dienst zijn geweest wordt vanaf 2020 dus goedkoper. Flink goedkoper, rekent Besselink voor. Een werknemer die op 1 januari 1960 is geboren, 20 jaar bij het bedrijf heeft gewerkt en €3000 bruto verdient, zou op 31 december 2019 nog €40.000 meekrijgen. Op 1 januari 2020 wordt dat €20.000.
Wel nieuw is dat ook werknemers die korter in dienst zijn geweest dan twee jaar ook recht hebben op een transitievergoeding, al hebben zij maar één dag bij een bedrijf gewerkt.
Bron: bijdrage van Marlou Visser van 15 september 2019 op www.dft.nl